Một ủy ban của Hạ viện sẽ thẩm vấn Bộ trưởng Tài chính Chrystia Freeland về các giao dịch của Canada với Ngân hàng Đầu tư Cơ sở Hạ tầng Châu Á (AIIB), ngân hàng bị cáo buộc chịu ảnh hưởng của Bắc Kinh. Điều này xảy ra 5 tháng sau khi bà Freeland cam kết đình chỉ hợp tác với ngân hàng.

Các nghị sĩ đã bỏ phiếu ủng hộ kiến nghị ngày 23 tháng 10 yêu cầu Ủy ban đặc biệt của Hạ viện về Quan hệ Canada-Trung Quốc mời Bộ trưởng Bộ Tài chính xuất hiện với tư cách nhân chứng trong cuộc điều tra về “sự đóng băng của Canada trong hoạt động do chính phủ lãnh đạo” với AIIB, 

Bà Freeland tuyên bố vào ngày 14 tháng 6 rằng nội các sẽ “ngay lập tức dừng mọi hoạt động do chính phủ lãnh đạo” tại ngân hàng do Trung Quốc lãnh đạo.

Freeland cho biết trong một tuyên bố vào thời điểm đó: “Tôi đã chỉ đạo Bộ Tài chính tiến hành xem xét ngay lập tức các cáo buộc được nêu ra và sự tham gia của Canada vào Ngân hàng Đầu tư Cơ sở Hạ tầng Châu Á”.

Quyết định này diễn ra sau sự từ chức đột ngột của Bob Pickard, một nhà báo ở Toronto giữ chức vụ giám đốc truyền thông của AIIB. Trong một bài đăng trên mạng xã hội, ông Pickard đã mô tả Ngân hàng như một “bể chứa” bị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) xâm nhập.

 “Những vụ hack của Đảng Cộng sản đã nắm giữ các quân bài tại Ngân hàng. Họ coi một số thành viên hội đồng quản trị như những kẻ ngốc hữu ích”. “Tôi tin rằng Chính phủ của tôi không nên là thành viên của công cụ này của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Thực tế quyền lực trong ngân hàng là ĐCSTQ từ đầu đến cuối.”

Ông còn nêu lên mối lo ngại trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 6 với CBC rằng tư cách thành viên của Canada trong AIIB có thể được coi là sự ủng hộ cho ĐCSTQ và góp phần quảng bá hình ảnh của chế độ độc tài này.

 “Tôi không tìm thấy một lợi ích hữu hình nào để truyền đạt ở quê nhà Canada về những gì ngân hàng này làm phù hợp với các giá trị của chúng tôi theo cách có lợi cho người Canada”.

Trong khi đó, AIIB phủ nhận những bình luận của ông Pickard về khả năng lãnh đạo của mình, cho rằng chúng “vô căn cứ và đáng thất vọng” trong thông cáo báo chí ngày 14 tháng 6.

Ủy ban vụ Canada-Trung Quốc cũng có kế hoạch mời ông Pickard xuất hiện với tư cách nhân chứng.

AIIB, được thành lập vào năm 2016, là một ngân hàng phát triển đa phương được coi là phản ứng của Bắc Kinh đối với Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Phát triển Châu Á do phương Tây lãnh đạo. Canada chính thức trở thành thành viên của AIIB vào năm 2018, cam kết chi 256 triệu USD để mua cổ phần của ngân hàng này. Kể từ năm 2020, phe đối lập đã thúc ép Quốc hội thoái vốn cổ phần. Ngân hàng có 109 thành viên trên toàn thế giới.

Nghị sĩ Đảng Bảo thủ Tom Kmiec, người đưa ra kiến nghị ngày 23 tháng 10, lưu ý rằng kể từ khi bà Freeland đưa ra cam kết xem xét nhanh các hoạt động tại AIIB vào tháng 6, chính phủ đã không đưa ra thông báo bổ sung nào.

Ủy ban vụ Canada-Trung Quốc dự kiến triệu tập một cuộc họp để nghe lời khai của bà Freeland chậm nhất là vào ngày 15/12. —